Kolberger Krzysztof

Krzysztof Kolberger od zawsze chciał zostać aktorem, ale myślał też o seminarium duchownym. - Powołanie jest potrzebne w obu tych zawodach, także jedna i druga profesja wymaga widowni, i w jednym, i drugim powołaniu pracuje się słowem - powiedział po latach w wywiadzie dla "Expressu Bydgoskiego".

Ostatecznie w 1972 roku ukończył warszawską PWST. Studiował na roku m.in. z Ewą Dałkowską, Markiem Kondratem i Jerzym Radziwiłowiczem. - Mieliśmy trudne życie w szkole. Po pierwszym roku wyrzucono z naszego rocznika 3 osoby, z drugiego aż 6, co było bardzo rzadkim przypadkiem. Mówiono o nas wtedy, że to najgorszy rok, jaki przydarzył się w szkole - wspominał w jednym z wywiadów. Jednak stał się ulubiony przez reżyserów i publiczność tak bardzo, że Andrzej Wajda mówił o nim "dziecko szczęścia".

"Należał do pokolenia aktorów, którzy decydowali o charakterze polskiego teatru drugiej połowy XX wieku. Na scenie zagrał niemal cały kanon romantyczny, amantem bywał również w kinie. Obdarzony fantastycznymi warunkami: urodziwy, z zapadającym w pamięć głębokim tembrem głosu, emanował trudno definiowalną szlachetnością. Budził zaufanie, uwodził publiczność jednym spojrzeniem" - napisał krytyk filmowy i teatralny Łukasz Maciejewski.

Na deskach teatralnych zadebiutował w 1972 rolą Kubusia w "Hyde Parku" Adama Kreczmara w reż. Zbigniewa Bogdańskiego (Teatr Śląski w Katowicach). Występował w teatrach: Śląskim im. Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach (1972-73), Wielkim w Łodzi (1990) oraz warszawskich: Narodowym (1973-82 i 1999-2004), Powszechnym (1981), Współczesnym (1982-87), Za Dalekim (1986), Wielkim - Operze Narodowej (1987-88, 1994, 1996), Dramatycznym (1987-88), Ateneum im. Stefana Jaracza (1988-2000), Komedia (1994-95, 2002), "Scena Prezentacje" (1996), Studio im. Stanisława Witkiewicza (1998, 2003). Brał udział w realizacjach Teatru Telewizji.

Zagrał w ponad siedemdziesięciu filmach oraz serialach telewizyjnych. Na ekranie zadebiutował w roli Józka w dramacie telewizyjnym Ewy Kruk "Koniec babiego lata" (1974). W lipcu 1975 trafił na okładkę tygodnika „Film”.
Stworzył wiele ważnych, niezapomnianych kreacji - m.in. w filmie Adama Hanuszkiewicza „Trzy po trzy” (1977), w głośnym filmie odcinkowym Jerzego Sztwiertni „Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy” (1979-1981), w „Jeśli się odnajdziemy” Romana Załuskiego (1982), w „Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny” Janusza Majewskiego (1982), Janka Klimzy w „Na straży swej stać będę” Kazimierza Kutza (1983).
Za rolę pana młodego w "Kontrakcie" (1980) Krzysztofa Zanussiego otrzymał nagrodę za najlepszą rolę męską na festiwalu koszalińskim „Młodzi i Film”. Za rolę „Kronikach domowych” (1997) był nominowany do Nagrody Orła. W 1999 roku pojawił się w roli Adama Mickiewicza w filmie Andrzeja Wajdy „Pan Tadeusz”.

Był uznanym interpretatorem poezji – Czesława Miłosza, Goethego, Iwaszkiewicza, Karola Wojtyły, Eliota, Norwida, Słowackiego i Mickiewicza. Od 1976 roku występował w audycjach poetyckich. Zapisał się w pamięci słuchaczy Polskiego Radia, recytując wiersze z cyklu "Strofy dla Ciebie" w programie "Lato z Radiem". Od grudnia 1973 do maja 2009 roku wystąpił w niezliczonych słuchowiskach Teatru Polskiego Radia.

- Staram się z wierszami robić tak, by słuchacz, słuchaczka mieli wrażenie, że mówię do nich - do każdej osoby indywidualnie, niemalże na ucho. /.../ Poeci zapisują w poetyckiej formie swoje myśli. Te myśli trzeba przekazać z własną wrażliwością, z własnym bogactwem, doświadczeniem życiowym. Widz, słuchacz musi mieć wrażenie, że ktoś, być może nie codzienną mową, ale m ó w i do niego, a nie recytuje czy deklamuje mu wiersz - wyjaśniał w RMF Classic (grudzień 2005).

Czytał również filmy dokumentalne (m.in. "Droga mogiłami znaczona" - 1987, "Nim słońce wejdzie…" - 1989, "Życie pośmiertne Adama Mickiewicza" - 1998).
W 2005 roku wziął udział w polskim dubbingu do filmu „Jan Paweł II”, użyczając głosu tytułowej postaci, granej przez Johna Voighta. Wcześniej użyczył głosu m.in. Rudy’emu Jordache w polskiej wersji językowej serialu Pogoda dla bogaczy (1976). Za jedno z najważniejszych zadań aktorskich uważał przeczytanie w TVN testamentu papieża Jana Pawła II (kwiecień 2005).

W 1977 roku odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi, a w 1978 wyróżniony Nagrodą Przewodniczącego Komitetu d/s Radia i TV. W 1998 roku odcisnął swoją dłoń na Promenadzie Gwiazd w Międzyzdrojach. W 2005 otrzymał Złoty Mikrofon (za „wielkie radiowe kreacje w utworach klasyki polskiej i światowej”), a w 2009 za całość dokonań artystycznych w Polskim Radiu – Wielki Splendor. Laureat nagrody Mistrz Mowy Polskiej (2006) oraz Specjalnego "SuperWiktora" (2007). Odznaczony Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2008).

Krzysztof Kolberger zmarł 7 stycznia 2011 roku, po latach walki z nowotworem. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski za "wybitne zasługi dla kultury polskiej i osiągnięcia w pracy twórczej".
- Był człowiekiem bardzo prawym i uporządkowanym wewnętrznie. Posiadał głęboką duchowość i taką swoją – intymną, bo on tego publicznie nie demonstrował – filozofię życia, pełną harmonii, z dala od spraw tego świata – wspominał reżyser Kazimierz Kutz.

(źródło: encyklopediateatru.pl, film.wp.pl, kultura.onet.pl, wikipedia.org, filmpolski.pl, rmf-classic.pl, filmweb.pl, culture.pl)